Kto to jest audytor?
Definicyjnie mianem audytora określa się osobę oceniającą, przeprowadzającą kontrolę.
Zwykle jest to wyspecjalizowany księgowy, ekspert rachunkowości, który na podstawie odpowiedniej licencji ma prawo do:
- badania sprawozdań finansowych,
- wyceny majątku,
- przeprowadzania analizy finansowej podmiotu gospodarczego, itp.
Osoba taka - zatrudniona w firmie lub działająca jako fachowiec zewnętrzny - może również doradzać w kwestiach rachunkowo-księgowych.
Czym różni się audytor od zwykłego księgowego?
Audytora od zwykłego księgowego odróżnia szersze spojrzenie na finanse kontrolowanej firmy. Jest (w każdym razie powinien być) on przeważnie niezależnym biegłym czy rewidentem, któremu powierza się kontrolę i sporządzanie raportów w branży nie tylko finansowej, ale także np. energetycznej, informatycznej czy transportowej (audyt branżowy).
Ze względu na wąskie specjalizacje, w których poruszają się audytorzy branżowi, powinni oni być profesjonalni zarówno w swoich dziedzinach jak też w księgowości.
Zawód audytora
W zawodzie audytora niezbędne są:
- analityczny sposób myślenia,
- staranność i rzetelność,
- cierpliwość i uczciwość
- oraz umiejętność przewidywania konsekwencji decyzji finansowych w firmie.
Wiedza, wykształcenie
Potrzebna jest tutaj także duża wiedza prawna i administracyjna, dlatego najlepiej sprawdza się w tej profesji ekonomista, finansista lub prawnik. Audytor musi być bardzo odpowiedzialny w swoich opiniach, ze względu na to, że mogą one służyć konkretnym organom i instytucjom (np. urzędom skarbowym czy zarządom) do wydawania decyzji.
Dlatego od audytora wymaga się ukończenia studiów wyższych i kursów specjalistycznych w dziedzinie audytu oraz kontroli finansowej. Studia z zakresu bankowości i finansów ze specjalnościami audytorskimi są dziś prowadzone przez akademie ekonomiczne, uniwersytety i niepaństwowe szkoły wyższe.
Certyfikowani audytorzy
Coraz powszechniejsze staje sie także uzyskiwanie certyfikatów potwierdzających posiadane kwalifikacje zawodowe, np. Audytora I lub II stopnia - wydawanych przez Polski Instytut Kontroli Wewnętrznej (PIKW); czy Certified Internal Auditor (CIA), Certified Financial Services Auditor (CFSA), Certified Fraud Examiner (CFE), Certified Information Systems Auditor (CISA), i in. - jeśli mówimy o standardach międzynarodowych.
Wymogi
Ogólne wymogi, jakie musi spełnić kandydat na audytora określa ustawa o finansach publicznych. Należy więc posiadać obywatelstwo polskie, wyższe wykształcenie, pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzystać z pełni praw publicznych, nie można też być karanym za przestępstwa popełnione umyślnie. Trzeba również złożyć z pozytywnym wynikiem egzamin przed komisją powołaną przez Ministra Finansów.
Uprawnienia
Audytorzy mogą świadczyć usługi jako niezależni eksperci - biegli rewidenci. W tym celu trzeba jednak zdobyć odpowiednie uprawnienia - do zdobycia stanowiska i tytułu rewidenta niezbędny jest państwowy egzamin i minimum 5 lat praktyki księgowej, zaś do stanowiska biegłego rewidenta - jeszcze jeden egzamin państwowy i członkostwo w Krajowej Izbie Biegłych Rewidentów.